छत्रपती संभाजीनगरच्या वाळूज भागात एका १७ वर्षीय मुलीवर तिच्या स्वत:च्या आई-वडिलांकडून चार वर्षांपर्यंत संतापजन्य छळ करण्यात आल्याचा धक्कादायक प्रकार समोर आला आहे. ‘आई’ हा शब्द प्रेम, माया, वात्सल्याचा प्रतीक मानला जातो; पण या घटनेने या संकल्पनांवरच प्रश्नचिन्ह उमठवले आहे. समाजाच्या दृष्टीने, घर म्हणजे मुला-मुलींना सावरून घेणारे सुरक्षित कोंदण मानले जाते. मात्र, या घरातच जीवघेण्या अत्याचारांना जन्म मिळतो, हे या प्रकरणामुळे पुन्हा एकदा स्पष्ट झाले आहे.
कमळापूर (वाळूज, संभाजीनगर) येथे राहणारी १७ वर्षीय अल्पवयीन मुलगी मूळची राजस्थानची आहे. लॉकडाऊनच्या काळात तिचे कुटुंब स्थलांतर करून छत्रपती संभाजीनगरात आले. यानंतर घराच्या चार भिंतीआड तिच्यावर सुरुवातीपासून अमानुष वागणुकीला सामोरे जावे लागले. केवळ पोळी नीट बनवत नाही, एवढ्याच कारणास्तव तिच्या आईने तिला गरम वस्तूंनी चटके दिले. कधीकधी संपूर्ण दिवस उपाशी ठेवले. तिला घराच्या गच्चीवर किंवा बाथरूममध्ये झोपायला भाग पाडले. शारीरिक त्रासाबरोबरच मानसिक छळही तिला सहन करावा लागला. चार वर्षे हा छळ सुरू होता – १ जानेवारी २०२० ते ९ जानेवारी २०२४ दरम्यान तिच्या बालपणाचे हे अमानवी रूप होते.
या भीषण अन्यायाचा अंत म्हणून मुलीने स्वत:ला धीर दिला व पोलिसांकडे जाऊन सर्व आपबीती सांगितली. राजकीय अथवा सामाजिक संस्थांनी मदत न करता त्या मुलीने स्वतःच्या नशिबाचा निर्णायक क्षण स्वतः निवडला. एमआयडीसी वाळूज पोलिसांनी तातडीने हस्तक्षेप करीत आई-वडिलांविरुद्ध शारीरिक आणि मानसिक छळाविषयी गुन्हा दाखल केला.
ही घटना केवळ एक अपवादात्मक उदाहरण नाही; मराठवाड्यात – संपूर्ण महाराष्ट्रात अशा अनेक अल्पवयीन मुली आपल्याच घरात अशाप्रकारच्या छळास बळी पडतात. कालपर्यंत छत्रपती संभाजीनगरच्या विद्यादीप बालगृहातील मुलींच्या छळ प्रकरणाचा धक्का समाजाला बसलेला होता. आता वैयक्तिक कुटुंबातही अशीच असुरक्षितता आणि हिंसक वातावरण आहे, हे उघड झाले आहे. पोलिस ठाण्यात तक्रार दाखल झाल्यानंतर मुलीला तात्काळ संरक्षण देण्यात आले. मात्र, घर म्हणजे वात्सल्याचा आसरा किंवा सुरक्षित छाया असा समाजाचा विश्वास डळमळतोय.
घरात अत्याचार सहन करणाऱ्या मुली पुढे शिक्षणात मागे पडतात, आत्मविश्वास गमावतात, आणि काही वेळा आयुष्यभरासाठी मानसिक जखमा घेऊन जगतात. शाळा, पाळणाघर किंवा समाजातील मोठ्यांनी अशा मुलींना ओळखलं, त्यांच्याशी संवाद साधला, तर या न्यायास पात्र ठरू शकेल.
आई-वडिलांनी आपल्या लेकरांच्या भविष्यासाठी कठोर निर्णय घेणं वेगळं, परंतु शारीरिक-मानसिक छळ अपरिहार्य असून, कायद्यानेही तो गुन्हा मानला जातो. बालकांचे हक्क, संरक्षण कायदे, आणि पोक्सो कानून अशा प्रकरणांसाठी विशिष्ट आहेत. तरीही, प्रत्यक्षात पालकांचे मनोबल वाढवण्याची आणि बालकांशी संवाद साधण्याची गरज अधोरेखित होते.
ही घटना संपूर्ण समाजासाठी एक मोठा इशारा आहे. मुलांना ज्या घरात सुरक्षित ठेवले पाहिजे, त्या घरातच छळ होत असेल तर मुलांचे भविष्य धोक्यात येते. समाजातील शेजारी, शिक्षक, हितचिंतक यांनी अशा प्रकरणांमध्ये सजग राहून पोलिस किंवा सामाजिक संस्थांकडे वेळीच दखल द्यावी.*
या घटनेवरून शासकीय विभाग, महिला आणि बालकल्याण विभाग, पोलिस यंत्रणा, आणि स्वयंसेवी संस्था यांच्या गतीने काही तातडीची पावले उचलण्यात आली आहेत. मुलींसाठी हेल्पलाईन, समुपदेशन सुविधा आणि त्वरित न्याय मिळावा, यावर आता सरकारला विशेष लक्ष द्यावे लागेल.
कळस चेहऱ्यावर हास्य असलेली प्रत्येक मुलगी सुखीच असेल, हे गृहीत धरणं अपूर्ण आहे. अशा भीषण घटनांना वाचा फोडणं, पीडितांचं मनोबल वाढवणं, आणि गुन्हेगारांवर कडक कारवाई हे संपूर्ण समाजाचं कर्तव्य आहे. संभाजीनगरच्या या १७ वर्षीय मुलीनं दाखवलेल्या धैर्याचा आदर करावा लागेल, आणि तिच्यासारख्या इतर मुलींना न्याय मिळवून देण्यासाठी आपण कायम सजग राहिलं पाहिजे
https://www.instagram.com/policernews
https://policernews.com/wp-admin/post.php?post=833&action=edit
