पुण्यातील बालेवाडी भागातील ब्लिंकिटच्या डार्क स्टोअरवर महाराष्ट्र अन्न व औषध प्रशासनाने (FDA) फूड लायसन्स स्थगित केलेआहे. अन्न सुरक्षा आणि मानके प्राधिकरण (FSSAI) कडून आवश्यकमान्यतान घेता हे स्टोअर चालवले जात असल्याचे तपासणीत आढळले. या कृतीमुळे क्विक-कॉमर्स कंपन्यांमध्ये अन्न सुरक्षा आणि स्वच्छतेबाबत प्रश्नचिन्ह तयारझाले आहे.
तपासणी आणि आढळलेल्या त्रुटी
५ जून रोजी एफडीएने बालेवाडीतील मितकॉन कॉलेज जवळील M/s Energy Darkstore Services या कंपनीच्या स्टोअरमध्ये तपासणी केली. या तपासणीत खालील मुख्य त्रुटी आढळल्या:
- अधिकृत लायसन्सचा अभाव: FSSAI कडून आवश्यक मंजुरी न घेता अन्न वस्तूंची साठवणूक आणि विक्री होत होती.
- अन्न सुरक्षा उल्लंघन: अन्न थेट जमिनीवर ठेवलेले होते, स्टोअरमध्ये कीटकनाशक प्रमाणपत्र नव्हते, कर्मचारी सुरक्षात्मक उपकरणां शिवाय काम करत होते.
- स्वच्छतेचा अभाव: साठवण रॅक्सवर धूळ होती, कोल्ड स्टोरेज युनिटचे प्रमाणपत्र नव्हते, स्वच्छतेच्या बाबतीत निष्काळजीपणा दिसून आला.
लायसन्स निलंबनाचा परिणाम
एफडीएने ब्लिंकिटच्या बालेवाडी डार्क स्टोअरचा फूड लायसन्स तात्पुरतास्थगितकेला आहे. आवश्यक मान्यता मिळेपर्यंत हा लायसन्स स्थगित राहील. या कारवाईमुळे स्टोअरमधून अन्न वस्तूंची विक्री थांबवावी लागली आहे. ग्राहकांच्या आरोग्यासाठी हे पाऊल अत्यंत आवश्यक असल्याचे एफडीएच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
क्विक-कॉमर्स डार्क स्टोअर्सवर वाढती कारवाई
या प्रकरणांनंतर क्विक-कॉमर्स कंपन्यांच्या डार्क स्टोअर्सवर एफडीएने लक्ष केंद्रित केले आहे. यापूर्वी झेप्टोच्या मुंबईतील धारावी येथील स्टोअरवरही अशाच प्रकारची कारवाई करण्यात आली होती. त्या ठिकाणीही स्वच्छतेचा अभाव, बुरशी लागलेले अन्न, साठवणुकीजवळ साचलेले पाणी, कोल्ड स्टोरेजमध्ये तापमान नियंत्रित नसणे, कालबाह्य अन्न वेगळे न ठेवणे अशा त्रुटी आढळल्या.
अन्न सुरक्षा कायद्याचे महत्त्व
अन्न सुरक्षा आणि मानके कायदा, २००६ नुसार कोणत्याही अन्न व्यवसायासाठी FSSAI कडून लायसन्स घेणे बंधनकारक आहे. या कायद्या अंतर्गतअन्न साठवणूक, वितरण, विक्री, स्वच्छता, कर्मचारी सुरक्षाविषयक नियम पाळणे आवश्यक आहे. ग्राहकांच्या आरोग्याशी थेट संबंधित असलेल्या या नियमांचे उल्लंघन केल्यास कठोर कारवाई केली जाते.
ग्राहकांच्या दृष्टीने परिणाम
या कृतीमुळे ग्राहकांमध्ये अन्न सुरक्षा आणि स्वच्छतेबाबत जागरूकता वाढली आहे. क्विक-कॉमर्स कंपन्यांकडून जलद डिलिव्हरीच्या नावाखाली काहीवेळा अन्न सुरक्षा नियमांकडे दुर्लक्ष केले जाते, हे या घटनांमधून स्पष्ट झाले आहे. त्यामुळे ग्राहकांनीही ऑर्डर करताना कंपन्यांच्या अन्न सुरक्षा प्रमाणपत्रांची खात्री करावी, असा संदेश यातून मिळतो.
- कायदेशीर मान्यता: सर्व आवश्यक लायसन्स आणि प्रमाणपत्रे वेळेवर मिळवावीत.
- स्वच्छता आणि सुरक्षा: स्टोअरमध्ये स्वच्छता राखावी, कर्मचारी सुरक्षात्मक साधनांचा वापर करावा.
- नियमित तपासणी: अन्न साठवणुकीची आणि वितरणाची नियमित तपासणी करावी.
- ग्राहकांना माहिती: अन्न सुरक्षा प्रमाणपत्रे ग्राहकांसाठी उपलब्ध करून द्यावीत.
निष्कर्ष
पुण्यातील ब्लिंकिटच्या डार्क स्टोअरवरील हीकृतीअन्न सुरक्षा आणि स्वच्छतेच्या दृष्टीने महत्त्वाची आहे. क्विक-कॉमर्स कंपन्यांनी केवळ जलद सेवा देण्यावर भर न देता ग्राहकांच्या आरोग्याची पूर्ण काळजी घ्यावी, अशी अपेक्षा आहे. अन्न सुरक्षा नियमांचे पालन केल्यासच ग्राहकांचा विश्वास आणि आरोग्य दोन्ही सुरक्षित राहू शकतात.