पुणे: महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक राजधानीतील, सर्वाधिक वर्दळीच्या आणि महत्त्वाच्या वाहतूक केंद्रांपैकी एक असलेल्या स्वारगेट बस स्थानकावर बुधवारी (१५ मे २०२४) दुपारी एक अत्यंत हृदयद्रावक आणि चिंताजनक अपघात घडला, ज्यात एका अज्ञात वृद्ध व्यक्तीला महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळाच्या (MSRTC) बसखाली चिरडून गंभीर दुखापत झाली आहे. या घटनेमुळे संपूर्ण शहरात हळहळ व्यक्त होत असून, बस स्थानकांवरील प्रवाशांच्या सुरक्षिततेचा प्रश्न पुन्हा एकदा ऐरणीवर आला आहे. प्रशासनासोबतच एसटी महामंडळाच्या सुरक्षितता उपाययोजनांवरही प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे आणि प्रवाशांकडून अधिक प्रभावी उपाययोजनांची मागणी जोर धरू लागली आहे.
अपघाताचा थरकाप आणि तातडीचे मदतकार्य
मिळालेल्या प्राथमिक माहितीनुसार, हा अपघात दुपारी साधारणतः २ ते ३ वाजण्याच्या सुमारास घडला. स्वारगेट बस स्थानक हे पुणे शहर आणि परिसरातील लाखो प्रवाशांसाठी एक जीवनवाहिनी आहे. येथून पुणे जिल्ह्यासह सातारा, सांगली, कोल्हापूर, सोलापूर, लातूर, उस्मानाबाद अशा अनेक जिल्ह्यांसाठी बसेस सुटतात आणि येतात. त्यामुळे या ठिकाणी नेहमीच प्रवाशांची, विशेषतः ग्रामीण भागातून येणाऱ्या-जाणाऱ्यांची मोठी गर्दी असते. अपघाताच्या वेळीही स्थानकात नेहमीप्रमाणेच प्रचंड गर्दी होती. बस क्रमांक (अज्ञात) प्रवासासाठी सज्ज असताना किंवा फलाटावरून निघत असताना, अचानकपणे एक वृद्ध व्यक्ती बसच्या चाकाखाली आल्याचे प्रत्यक्षदर्शींनी सांगितले.
काही प्रवाशांच्या मते, वृद्ध व्यक्ती बसमध्ये चढण्याचा प्रयत्न करत असावी किंवा बसच्या अगदी जवळून जात असावी आणि तोल जाऊन खाली पडली असावी. तर काहींनी बसचालकाच्या निष्काळजीपणाकडे बोट दाखवले आहे, की त्याने बस पुढे घेताना आजूबाजूला नीट पाहिले नाही.
अपघातानंतर बस स्थानकावर एकच गोंधळ आणि आरडाओरडा सुरू झाला. बसचा आवाज आणि लोकांच्या किंकाळ्या ऐकून आजूबाजूचे प्रवासी आणि बस स्थानकावरील कर्मचारी तात्काळ घटनास्थळी धावले. बसखाली अडकलेल्या वृद्ध व्यक्तीला पाहताच अनेकांना धक्का बसला. तात्काळ मदतकार्य सुरू करण्यात आले. उपस्थित नागरिकांनी आणि काही कर्मचाऱ्यांनी प्रसंगावधान राखून बसला धक्का देऊन किंवा जॅकच्या साहाय्याने वृद्ध व्यक्तीला बाहेर काढण्याचा अतोनात प्रयत्न केला. काही मिनिटांच्या अथक आणि सामूहिक प्रयत्नांनंतर, त्या वृद्ध व्यक्तीला मोठ्या कष्टाने बसखालून बाहेर काढण्यात यश आले. हा क्षण उपस्थित सर्वांसाठीच अत्यंत तणावपूर्ण आणि भावनिक होता. वृद्ध व्यक्तीचे शरीर रक्ताने माखले होते आणि त्यांना अनेक ठिकाणी गंभीर दुखापती झाल्या होत्या; विशेषतः त्यांचे पाय आणि कमरेला गंभीर मार लागला होता, ज्यामुळे त्यांना प्रचंड वेदना होत होत्या.
ससून रुग्णालयात उपचार आणि प्रकृतीची चिंता
अपघातात गंभीर जखमी झालेल्या या वृद्ध व्यक्तीला तात्काळ रुग्णवाहिकेतून ससून रुग्णालयात (Sassoon General Hospital) दाखल करण्यात आले. रुग्णालयाच्या सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, त्यांची प्रकृती अत्यंत चिंताजनक असून, त्यांच्यावर तातडीने उपचार सुरू करण्यात आले आहेत. डॉक्टरांचे एक विशेष पथक त्यांच्यावर बारकाईने लक्ष ठेवून आहे. प्राथमिक तपासणीत त्यांना अंतर्गत रक्तस्राव, अनेक हाडांचे फ्रॅक्चर्स (विशेषतः पायांच्या आणि कमरेच्या हाडांना) आणि डोक्यालाही मार लागल्याचे समोर आले आहे. वृद्ध व्यक्ती असल्याने त्यांच्या शरीराची प्रतिकारशक्ती कमी असते, त्यामुळे अशा गंभीर दुखापतीतून बाहेर पडणे हे त्यांच्यासाठी मोठे आव्हान आहे, असे डॉक्टरांनी सांगितले.
दुर्दैवाने, या वृद्ध व्यक्तीची ओळख अद्याप पटलेली नाही. त्यांच्याजवळ ओळखपत्र किंवा इतर कोणतीही कागदपत्रे सापडली नाहीत. यामुळे त्यांच्या कुटुंबीयांपर्यंत पोहोचणे पोलिसांसाठी आव्हान बनले आहे. पोलिसांनी परिसरातील सीसीटीव्ही फुटेज तपासण्यास सुरुवात केली असून, वृद्ध व्यक्तीच्या वर्णनानुसार त्यांच्या नातेवाईकांचा शोध घेण्याचे आवाहनही केले आहे. रुग्णालयात त्यांना ‘अज्ञात’ या नावाने दाखल करण्यात आले असून, त्यांच्यावर सर्वतोपरी उपचार केले जात आहेत.
स्वारगेट बस स्थानकावरील सुरक्षिततेचा प्रश्न पुन्हा ऐरणीवर
स्वारगेट बस स्थानकावर अशा प्रकारचे छोटे-मोठे अपघात यापूर्वीही घडले आहेत आणि प्रत्येक वेळी सुरक्षिततेचा प्रश्न उपस्थित केला जातो. हे स्थानक केवळ पुणेच नव्हे, तर महाराष्ट्रातील सर्वाधिक वर्दळीच्या बस स्थानकांपैकी एक आहे. एकाच वेळी अनेक बसेसची प्रचंड वेगाने ये-जा, प्रवाशांची सततची धावपळ, आणि शिस्तभंगाचे प्रकार यामुळे अपघाताची शक्यता नेहमीच जास्त असते. आजच्या या भीषण घटनेने पुन्हा एकदा बस स्थानकांवरील सुरक्षिततेच्या उपाययोजनांवर गंभीर प्रश्नचिन्ह निर्माण केले आहे.
गर्दीचे नियोजन आणि व्यवस्थापन: स्वारगेटसारख्या मोठ्या बस स्थानकांवर गर्दीचे योग्य नियोजन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. प्रवाशांसाठी स्पष्ट मार्गिका (पॅसेज) आणि बसेससाठी स्वतंत्र मार्गिका असाव्यात. बसेस फलाटावर येण्यापूर्वी आणि निघण्यापूर्वी प्रवाशांना सुरक्षित अंतरावर थांबण्यास प्रवृत्त करण्यासाठी स्पष्ट खुणा आणि सूचना फलक असावेत.
प्रबोधन आणि जनजागृती: प्रवाशांना सुरक्षिततेच्या नियमांबाबत सतत प्रबोधन करणे आवश्यक आहे. बसमध्ये चढताना किंवा उतरताना घाई न करणे, धावत्या बसमध्ये चढण्याचा किंवा उतरण्याचा प्रयत्न न करणे, बसच्या जवळ उभे न राहणे यासारख्या सूचना ठळकपणे आणि अनेक भाषांमध्ये प्रदर्शित कराव्यात. ध्वनीक्षेपकावरून सातत्याने सुरक्षा सूचनांचे प्रसारण करणेही महत्त्वाचे आहे.
कर्मचाऱ्यांची उपलब्धता आणि प्रशिक्षण: अपघात घडल्यास तात्काळ मदत पोहोचवण्यासाठी आपत्कालीन प्रतिसाद पथके आणि पुरेसे प्रशिक्षित कर्मचारी बस स्थानकावर २४ तास उपलब्ध असणे गरजेचे आहे. या कर्मचाऱ्यांना प्रथमोपचार आणि आपत्कालीन परिस्थिती हाताळण्याचे प्रशिक्षण मिळालेले असावे.
सीसीटीव्ही पाळत आणि तंत्रज्ञानाचा वापर: बस स्थानकात सर्व महत्त्वाच्या ठिकाणी सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांच्या माध्यमातून प्रत्येक हालचालीवर बारकाईने लक्ष ठेवल्यास अपघाताचे कारण शोधणे आणि भविष्यात अशा घटना टाळण्यासाठी मदत मिळू शकते. तसेच, बसेसमध्येही कॅमेरे बसवल्यास चालकाच्या कृतींवर नजर ठेवता येईल.
बसेसची नियमित देखभाल: एसटी बसेसची नियमित यांत्रिक तपासणी आणि देखभाल होणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. ब्रेक, हॉर्न, लाईट्स आणि आरसे सुस्थितीत असल्याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
पोलिसांचा सखोल तपास सुरू
घटनेची माहिती मिळताच स्वारगेट पोलिसांनी तात्काळ घटनास्थळी धाव घेतली. त्यांनी प्रत्यक्षदर्शींची चौकशी केली, सीसीटीव्ही फुटेज तपासले आणि अपघाताचे नेमके कारण शोधण्याचा प्रयत्न करत आहेत. संबंधित बस चालकाचा जबाब नोंदवण्यात आला असून, बसला ताब्यात घेऊन पुढील कायदेशीर प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे. पोलिसांनी भारतीय दंड संहिता (IPC) च्या संबंधित कलमांनुसार (उदा. निष्काळजीपणाने वाहन चालवणे, ज्यामुळे दुखापत झाली) गुन्हा नोंदवण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे. पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ही घटना अनवधानाने घडली असावी असा प्राथमिक अंदाज आहे, परंतु सखोल तपासानंतरच नेमके कारण स्पष्ट होईल आणि त्यानुसार पुढील कारवाई केली जाईल. अपघाताच्या ठिकाणी रक्ताचे डाग आणि चपलांचे तुकडे विखुरलेले होते, ज्यावरून घटनेची भीषणता स्पष्ट होत होती.
जनतेची प्रतिक्रिया आणि प्रशासनाकडून अपेक्षा
या घटनेमुळे पुणेकरांमध्ये आणि विशेषतः एसटी प्रवाशांमध्ये चिंतेचे वातावरण निर्माण झाले आहे. सोशल मीडियावरही या घटनेचे फोटो आणि व्हिडिओ व्हायरल झाले असून, अनेकांनी बस स्थानकांवरील सुरक्षिततेबाबत तीव्र नाराजी व्यक्त केली आहे. “प्रवाशांच्या जीवाशी खेळणे थांबवा,” “बस स्थानकांवर शिस्त कधी येणार?” “ज्येष्ठ नागरिकांसाठी विशेष काळजी घ्यायला हवी,” “केवळ घोषणा नको, कृती दाखवा,” अशा संतप्त प्रतिक्रिया उमटत आहेत.
प्रवाशांनी मागणी केली आहे की, एसटी महामंडळाने केवळ अपघातानंतर चौकशी न करता, प्रतिबंधात्मक उपाययोजनांवर अधिक भर द्यावा. ज्येष्ठ नागरिक, लहान मुले, गर्भवती महिला आणि दिव्यांग व्यक्तींसाठी बस स्थानकांवर विशेष काळजी घेण्याची गरज आहे. प्लॅटफॉर्मवर सुरक्षिततेच्या सीमा रेषा आखणे, बसेस थांबण्याची आणि सुटण्याची जागा निश्चित करणे, आणि प्रवाशांना गर्दी न करण्याचे आवाहन सातत्याने करणे हे अत्यंत आवश्यक आहे.
Follow Us On
Instagram :
https://www.instagram.com/policernews
X Account :
Read Also
