पुणे महानगर क्षेत्रात वायू प्रदूषण पुन्हा वाढले असून, पुणे शहरात वायू गुणवत्ता निर्देशांक (AQI) सध्या १६२ पर्यंत पोहोचला आहे. त्याचबरोबर, पिंपरी-चिंचवडमध्ये या निर्देशांकात अधिक तीव्र वाढ नोंदवली गेली आहे — तेथे AQI २२५ पर्यंत नोंदवले आहे. हे ताजे आकडे हे शहरातील वायू प्रदूषणाचे गंभीर स्वरूप दर्शवतात आणि नागरी आरोग्यावर मोठ्या प्रमाणात ताण आणतात.
शहरातील प्रदूषण वाढण्यामागे काही प्रमुख कारणे पुढे येत आहेत: वाहतूक गर्दी, बांधकाम कार्ये आणि धुळीचे उत्सर्जन. पिंपरी-चिंचवडमध्ये औद्योगिक क्षेत्रे आणि वाहतूक हे महत्वाचे प्रदूषण स्रोत आहेत, तसेच त्याठिकाणी बांधकाम आणि धुळीचे नियंत्रण पुरेसे न होणे हे देखील एक मोठे आव्हान आहे.
तज्ज्ञांच्या मते, शहरात हवा प्रदूषणाचे नियंत्रण करण्यासाठी दीर्घकालीन धोरणे तयार करणे आवश्यक आहे. ते म्हणतात की, निर्माणधारकांनी धुळीवर नियमन केले पाहिजे, वाहतूक व्यवस्थापन सुधारले पाहिजे आणि हरित प्रवाह वाढविणे आवश्यक आहे.
सार्वजनिक आरोग्यावर होणारा प्रभाव
वायू गुणवत्ता निर्देशांक १५० च्या पुढे गेला की, ती “मध्यम” किंवा “वाईट” श्रेणीत वर्गीकृत केली जाते. AQI 162 आणि त्यापेक्षा जास्त पातळीवर, संवेदनशील गटांमध्ये श्वसनविकार, दम्याचे त्रास, डोळ्यांचा उद्दरपणा आणि अनिद्रा यांसारख्या समस्या उद्भवू शकतात. विशेषतः वृद्ध आणि लहान मुलांना झाडकणांच्या परिणामांपासून अधिक धोका असतो.
पिंपरी-चिंचवडमधील रहिवाशांनी जुन्या आजारांच्या तीव्रतेचा तक्रार केली आहे आणि सार्वजनिक आरोग्य संरचना या बदलत्या वायू गुणवत्तेला त्वरित प्रतिसाद देण्यास तयार नसल्याचा आरोप केला आहे.
प्रशासनाचे धडके
स्थानिक प्रशासन आणि प्रदूषण नियंत्रण मंडळांनी या वाढत्या प्रदूषणावर त्वरित लक्ष देण्याचे आश्वासन दिले आहे. त्यांनी काही तातडीनिहाय पावले उचलली आहेत:
शहरातील सार्वजनिक वाहतुकीसाठी पर्यावरणपूरक उपाय वाढविणे.
धुळीचे उत्सर्जन कमी करण्यासाठी निर्माण कामांवर नियंत्रण ठेवणे.
हरित झोन वाढवणे व निर्मिती क्षेत्रात झाडे लावण्याचे प्रकल्प राबवणे.
“वायु गुणवत्ता मॉनिटरिंग स्टेशन” यांच्या संख्या वाढवणे आणि नागरिकांना हवा प्रदूषणाचे ताजे आकडे नियमितपणे सार्वजनिक करणे.
अभ्यासकांचे म्हणणे आहे की, प्रदूषणाचा हा प्रश्न एकटा पुणेचाच नाही तर महाराष्ट्रातील इतर मोठ्या शहरांमध्ये देखील गंभीर स्वरूप घेत आहे. त्यामुळे या समस्येचे योग्य नियोजन आणि दीर्घकालीन धोरण तयार करण्याची गरज आहे.
नागरिकांची भूमिका आणि प्रतिसाद
प्रदूषण वाढले असल्याची माहिती नागरिकांमध्ये चिंता निर्माण करत आहे. अनेकांनी सार्वजनिक वाहतुकीचा वापर वाढवण्याचे आवाहन केले आहे, तर काही लोक हवा प्रदूषणावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी अधिक जनजागृती मोहीम राबवावी अशी मागणी करत आहेत.
याशिवाय, सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर नागरिकांनी त्यांच्या लहान अनुभवांद्वारे प्रदूषणाचे वास्तव समजण्याचा प्रयत्न केला आहे. काहींनी आपल्या परिसरातील धुळीचे प्रमाण, हवा माउंटरींग सेंसरची संख्या कमी असल्याचा तक्रार केला आहे.
निष्कर्ष
पुणे आणि पिंपरी-चिंचवडमधील वायू प्रदूषणात केलेली ही वाढ ही गंभीर सार्वजनिक आरोग्य समस्या आहे. AQI च्या वाढीमुळे नागरिकांना श्वसनाच्या समस्या उद्भवू शकतात आणि दीर्घकालीन आरोग्याचा धोका वाढू शकतो. प्रशासनाने आणि नागरिकांनी एकत्र येऊन प्रदूषणावर तातडीने आणि रणनीतिक उपाययोजना राबवणे आवश्यक आहे. भविष्यातील सुरक्षित आणि प्रदूषणमुक्त वातावरणासाठी आता आपल्याला कृती करण्याची वेळ आहे.
Follow Us On
Instagram :
https://www.instagram.com/policernews
X Account :
Read Also
