उत्तराखंडच्या केदारनाथ यात्रेतील भूस्खलन: दोन मजूरांचा मृत्यू, तीन जखमी

उत्तराखंडमधील केदारनाथ यात्रेच्या मार्गावर १८ जून २०२५ रोजी झालेल्या भूस्खलनाने पुन्हा एकदा यात्रेतील सुरक्षिततेबाबत गंभीर प्रश्न उभे केले आहेत. या दुर्घटनेत दोन मजुरांचा मृत्यू झाला असून, तीन जण जखमी झाले आहेत. या घटनेने यात्रेच्या मार्गावरील भूस्खलनाचा धोका आणि यात्रेकरूंच्या सुरक्षिततेच्या उपाययोजनांची गरज दर्शवली आहे.

दुर्घटनेचे विवरण

बुधवारी सकाळी सुमारे ११:२० वाजता, रुद्रप्रयाग जिल्ह्यातील केदारनाथ धामच्या जंगल चट्टीजवळच्या प्रवास मार्गावर अचानक भूस्खलन झाले. डोंगर उतारावरून मोठ्या प्रमाणात माती, दगड आणि खडे खाली कोसळले. यावेळी काही यात्रेकरू आणि त्यांना पालखीवर नेणारे मजूर तिथे उपस्थित होते. अचानक आलेल्या या भूस्खलनात काहीजण थेट दरीत कोसळले.

मृत आणि जखमींची ओळख

या दुर्घटनेत मृत्यूमुखी पडलेले दोघेही जम्मूच्या डोडा जिल्ह्यातील मजूर होते – नितीन कुमार आणि चंद्रशेखर. हे दोघे एका महिला यात्रेकरूला पालखीवरून (स्थानिक भाषेत ‘डंडी’ किंवा ‘कांडी’) घेऊन जात होते. भूस्खलनाच्या वेळी ते तिघेही दरीत कोसळले. यात दोन्ही मजूरांचा जागीच मृत्यू झाला, तर महिला यात्रेकरूला किरकोळ दुखापत झाली. जखमींमध्ये डोडा येथील संदीप कुमार आणि नितीन मनहास, तसेच गुजरातच्या भावनगर येथील आकाश चित्रिया यांचा समावेश आहे. जखमींना त्वरित वाचवून रुग्णालयात दाखल करण्यात आले आहे.

बचावकार्य आणि प्रशासनाची प्रतिक्रिया

घटनेची माहिती मिळताच जंगल चट्टी येथील पोलिस कर्मचारी आणि राज्य आपत्ती प्रतिसाद दल (SDRF) यांनी त्वरित घटनास्थळी धाव घेतली. त्यांनी दरीत पडलेल्या लोकांना बाहेर काढण्यासाठी बचावकार्य राबवले. SDRF कमांडंट अर्पण यादव यांनी सांगितले की जंगल चट्टी परिसरात वारंवार भूस्खलन होत असते. मागील वर्षीही अशाच प्रकारच्या घटनेत अनेक यात्रेकरूंना वाचवावे लागले होते.

यात्रेकरूंना प्रशासनाचा इशारा

या घटनेनंतर रुद्रप्रयाग पोलिसांनी संपूर्ण यात्रा मार्ग, विशेषतः जंगल चट्टी परिसर, खुला असल्याचे घोषित केले. मात्र, यात्रेकरूंना सतर्क राहण्याचा इशारा देण्यात आला आहे. हवामानाचा अंदाज घेऊनच प्रवास करावा, मार्ग सुरक्षित असल्याची खात्री करूनच पुढे जावे, तसेच दुपारनंतर गौरीकुंडपुढे प्रवास टाळावा, असे प्रशासनाने सांगितले आहे. केदारनाथ यात्रा मार्गावर दररोज दुपारी पावसाची शक्यता असल्याने, अधिक काळजी घेणे आवश्यक आहे.

पावसाळ्यातील वाढता धोका

केदारनाथ यात्रा मार्गावरील भूस्खलनाचा धोका पावसाळ्यात अधिक वाढतो. २०२४ मध्येही जंगल चट्टी परिसरातील काही भाग मुसळधार पावसामुळे वाहून गेला होता. यावर्षीही पावसाळ्याच्या सुरुवातीपासूनच राज्यात अनेक ठिकाणी हलका ते मध्यम स्वरूपाचा पाऊस आणि वादळी वारे सुरू आहेत. हवामान विभागाने पुढील काही दिवसांत जोरदार पावसाचा इशारा दिला आहे, त्यामुळे यात्रेकरूंनी अधिक सावधगिरी बाळगणे जरुरीचे आहे.

सुरक्षिततेच्या उपाययोजना आणि प्रशासनाची जबाबदारी

या दुर्घटनेनंतर प्रशासनाने यात्रेकरूंच्या सुरक्षिततेसाठी काही महत्त्वाच्या सूचना दिल्या आहेत:

• हवामानाचा अंदाज घेऊनच प्रवास करावा.
• अधिकृत मार्गदर्शकांच्या सूचनांचे पालन करावे.
• पावसाळ्यात किंवा खराब हवामानात प्रवास टाळावा.
• अपघातग्रस्त किंवा भूस्खलनग्रस्त भागात जाऊ नये.
• आपत्कालीन परिस्थितीत प्रशासनाशी त्वरित संपर्क साधावा.

https://www.instagram.com/policernews