सध्याचा सीएनजी संकट (Compressed Natural Gas) शहरात मोठ्या प्रमाणावर वाढत आहे. एका बिघडलेल्या गॅस पाइपलाइनमुळे पुरवठा ठप्प पडल्याने अंदाजे ४५ टक्क्यांइतके ऑटो-रिक्शा आणि टॅक्सी बंद पडले आहेत, आणि प्रवाशांना मोठ्या अडचणींचा सामना करावा लागत आहे. हे संकट मुंबई, ठाणे आणि नवी मुंबई या परिसरात देखील जीवघेणी ठरू शकते, कारण अनेक वाहनचालकांना हेच इंधन उपयोगात आणणे भाग असते.
पुरवठा खंडित होण्याचे कारण
लोकल-उद्योग स्रोतांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, सीएनजीचा पुरवठा “GAIL” कंपनीच्या मुख्य पाइपलाइनमध्ये झालेल्या नुकसानामुळे प्रभावित झाला आहे. हे नुकसान “RCF” (राष्ट्रीय रसायन व खत कंपनी) च्या परिसरात झाल्याचे सांगितले जात आहे. त्यामुळे Mahanagar Gas Limited (MGL) च्या “City Gate Station, वडाळा” या महत्त्वाच्या गॅस एन्ट्री पॉइंटवर पुरवठा खंडित झाला आहे.
MGL ने अधिकृतपणे सांगितले आहे की, दुरुस्तीचे काम सुरू आहे आणि पुरवठा उद्या दुपारीपर्यंत (जानेवारी १८) पूर्वस्थितीत येईल, अशी अपेक्षा आहे.
वाहनचालक व प्रवाशांवरील परिणाम
सीएनजीचा पुरवठा कमी झाल्यामुळे शहरात त्याचा त्वरित परिणाम दिसू लागला आहे:
अनेक ऑटो-रिक्शा व टॅक्सी चालक “इंधनाची कमतरता” असल्याने वाहने रस्त्यावर उतरत नाहीत.
काही चालकांनी गाड्या रस्त्यावर थांबविल्या असून, सीएनजी पंपांवर तिकीटसाठी तासोंत रांगा लागल्या आहेत.
प्रवाशांना नाशिक-बरोबर अन्य रूटवरही मोठी अडचण येऊ लागली आहे — अनेक जण अॅप-टॅक्सी किंवा ऑटो मिळवू शकत नाहीत.
कुछ अॅग्रीगेटर (उदा. ओला, उबर) च्या वाहनांमध्ये देखील सीएनजी न मिळाल्याने भाडे वाढलेले आहेत.
म्हणजे, हा फक्त एक इंधनाचा तुटवडा नाही; हे संपूर्ण लोकशहरी वाहतुकीच्या व्यवस्थेवर मोठा तडाखा आहे.
सार्वजनिक वाहतूक व व्यवस्थापनाची दृष्टी
सीएनजीवर चालणाऱ्या BEST बसेसदेखील या संकटाचा सामना करत आहेत. काही रिपोर्टनुसार, BEST च्या CNG पथकातील सुमारे ४४% गाड्या या पुरवठा तुटवड्यामुळे बंद पडणार आहेत.
ही घटना सार्वजनिक वाहतुकीच्या दृष्टीने धोकादायक आहे — अनेक प्रवासी बसेचा आधार घेऊ लागले आहेत, ज्यामुळे गर्दी वाढू शकते. अनेक विद्यार्थी, ऑफिसला जाणारे कर्मचारी आणि सामान्य प्रवासी या संकटामुळे अडचणीत सापडले आहेत.
MGL आणि प्रशासनाचा प्रतिसाद
MGL ने स्पष्ट केले आहे की घरांच्या पाइपलाइन (PNG) कनेक्शनवर गॅस पुरवठा प्राधान्याने कायम ठेवला जाईल, म्हणजे गृहांना प्रभावित होण्याची शक्यता कमी आहे.
तसेच, दुरुस्तीच्या कामासाठी योग्य तज्ञ तैनात केले आहेत आणि त्वरित काम सुरू करण्यात आले आहे. कंपनीने सांगितले आहे की CGS वडाळा स्टेशनवर गॅस प्रवाह पुन्हा सुरू झाल्यावर पुरवठा ‘मानक पातळीवर’ परत येईल.
स्थानिक वाहतूक संघटनांमध्येही नाराजी आहे. ऑटो-रिक्शा आणि टॅक्सी चालक संघटनांचा असा आरोप आहे की या प्रकारामुळे त्यांचा उत्पन्न मोठ्या प्रमाणात प्रभावित झाला आहे. काही संघटना म्हणतात की दर वाढवले जाऊ शकतात किंवा कटोती केली जाऊ शकते जर परिस्थिती लवकर सुधारली नाही तर.
सुरक्षा व दीर्घकालीन धोरणात्मक आव्हाने
ही घटना एक मोठे ऐकण्याजोगे इशारा आहे की मुंबईसारख्या शहरात आपत्कालीन इंधन पुरवठ्याची एकच प्रमुख पाइपलाइनवर अवलंबून राहणे किती धोकादायक आहे. तज्ज्ञांचा असा दावा आहे की भविष्यात अशा प्रकारच्या ‘सिंगल पॉइंट फेलिअर’ परिस्थिती टाळण्यासाठी इतकी मोठी नेटवर्क डिझाईन केली हवी होती.
याशिवाय, MGL आणि इतर वाहतूक नियम बनवणाऱ्या यंत्रणांनी CNG पंपांचे स्थान, बॅकअप पुरवठा योजना आणि इंधन दाब नियंत्रणे यांसारख्या गोष्टींचा पुनरावलोकन करावा, अशी मागणी वाढत आहे.
निष्कर्ष
मुंबईतील सीएनजी पुरवठ्यातील हे तातडीचे संकट हे फक्त एक तात्पुरता अडथळा नाही, तर शहराच्या सार्वजनिक वाहतूक यंत्रणेतील खोलवर असलेल्या धोरणात्मक दोषांचे प्रतिबिंब आहे. प्रवाश, चालक व शासन — सर्वांनी सध्याच्या प्रश्नांना गांभीर्याने घेत पुढील वेळेस अशा प्रकारचा धोका कमी करण्यासाठी उपाययोजना आखायला हव्यात.
Follow Us On
Instagram :
https://www.instagram.com/policernews
X Account :
Read Also
